Την ΤΡΙΤΗ 02 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019, σε συνεργασία με την ΛΑΪΚΗ ΟΡΧΉΣΤΡΑ «ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΆΚΗΣ»,
διοργανώνουμε συναυλία προς τιμή του Μίκη Θεοδωράκη, στο ΘΈΑΤΡΟ ΑΚΡΟΠΌΛ (Ιπποκράτους 9).
Ερμηνεύουν ο Βασίλης Λέκκας και ο Σπύρος Κουτσοβασίλης.
Τα κείμενα, που επιμελήθηκε η Αναστασία Βούλγαρη, διαβάζει η ηθοποιός Μάνια Παπαδημητρίου.
Θα χαρούμε πολύ να σας υποδεχτούμε.
Η είσοδος είναι ΔΩΡΕΑΝ, με ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΙΣ.
Αν και δεν χρειάζεται αφορμή για να θέσει κάποιος ερωτήσεις σε έναν αστροφυσικό, αφού στον απλό τουλάχιστον ανθρώπινο νου, πολλά ερωτήματα παραμένουν σταθερά ενώ και η έκρηξη της γνώσης λύνοντας κάποια πρόσθεσε περισσότερα, στην περίπτωση του διακεκριμένου επιστήμονα της αστρονομίας, Διονύση Σιμόπουλο, έχουμε και αφορμή, τα δυο τελευταία, από την πλούσια συλλογή του, βιβλία, Είμαστε αστρόσκονη και Η άνοιξη του Σύμπαντος από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Αναδημοσίευση από :// tvxs // Μαριάνθη Πελεβάνη//
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή… Όπως γράφετε «η Μεγάλη Έκρηξη είναι ο μικρόκοσμος. Εκεί, μέσα στα 3 με 10 πρώτα λεπτά της ύπαρξης του Σύμπαντος έγιναν τα πάντα. Από κει κι έπειτα ήταν λεπτομέρειες. Σε 10 λεπτά έγιναν τα πάντα». Με αυτά τα 10 λεπτά ασχολείται η αστρονομία; Και τι μας διδάσκει η παρατήρησή της για αυτά τα 10 λεπτά;
Πράγματι τα πρώτα 10 λεπτά είναι ίσως τα πιο σημαντικά της εξελικτικής πορείας του Σύμπαντος. Αλλά μ’ αυτή την πρώτη περίοδο της ζωής του Σύμπαντος δεν ασχολείται μόνο η αστροφυσική αλλά και η σωματιδιακή φυσική, αν και οι έρευνες αυτές έχουν ενωθεί τα τελευταία χρόνια. Όπως έλεγε και ο νομπελίστας φυσικός Sheldon Glashow: «Πιστεύω ότι το τέλος της δεκαετίας του 1990 και η αρχή του 21ου αιώνα θα μείνει αξέχαστη ως η ένωση του μεγάλου και του μικρού, η σύγκλιση της κοσμολογίας και της σωματιδιακής φυσικής. Οι δύο αυτές επιστήμες είχαν αρχίσει να συγκλίνουν εδώ και πολλά χρόνια, σήμερα όμως αυτό συμβαίνει ακόμα πιο έντονα».
Έτσι στα τρία λεπτά και 46 δευτερόλεπτα μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, όταν η θερμοκρασία του Σύμπαντος είχε πέσει αρκετά, το Σύμπαν μετετράπη σ’ έναν τεράστιο θερμοπυρηνικό αντιδραστήρα, και μέσα στα επόμενα μερικά λεπτά όλοι σχεδόν οι πυρήνες του δευτερίου ενώθηκαν μεταξύ τους σχηματίζοντας πυρήνες ηλίου, ενώ μια ελάχιστη ποσότητα δευτερίου κατόρθωσε να μη μετατραπεί σε ήλιο, με αντιστοιχία ενός πυρήνα δευτερίου για κάθε 30.000 πυρήνες υδρογόνου, ποσότητα που παρατηρείται ακόμα και σήμερα, 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια αργότερα. Σε άλλες παράλληλες αντιδράσεις, σχηματίστηκαν επίσης και ελάχιστες ποσότητες πυρήνων ηλίου 3, βηρυλλίου 7 και λιθίου 7. Έτσι, στο τέλος των δέκα πρώτων λεπτών της δημιουργίας η θερμοπυρηνική μηχανή του Σύμπαντος σταμάτησε να λειτουργεί. Μαζί της σταμάτησε και οποιαδήποτε συνέχεια της πυρηνοσύνθεσης. Οποιαδήποτε περαιτέρω δημιουργία νέων πυρήνων των χημικών στοιχείων της φύσης έπρεπε να περιμένει τη δημιουργία των άστρων (δεκάδες εκατομμύρια χρόνια αργότερα και μέχρι σήμερα), στη θερμοπυρηνική καρδιά των οποίων το υδρογόνο μετατρέπεται σε βαρύτερα στοιχεία μέχρι τον σίδηρο, καθώς επίσης και στις εκρήξεις των σουπερνόβα για τη δημιουργία πολύ βαρέων στοιχείων πάνω από τον σίδηρο και μέχρι το ουράνιο. Κι έτσι φαίνεται ότι οι διεργασίες σχηματισμού των δομών που παρατηρούμε σήμερα πρέπει να συνέβησαν, όταν η ηλικία του Σύμπαντος δεν υπερέβαινε τα 600 πρώτα δευτερόλεπτα της ύπαρξής του, ενώ την ίδια εκείνη περίοδο θα πρέπει να παρουσιάστηκε για πρώτη φορά και το σημερινό παρατηρούμενο ποσοστό ύλης και ακτινοβολίας, όπου ο αριθμός των ατόμων της ύλης είναι δύο δισεκατομμύρια φορές μικρότερος από τον αριθμό των φωτονίων της ακτινοβολίας.
Επίσης την περίοδο εκείνη πρέπει να διαμορφώθηκε και η παρατηρούμενη ασυμμετρία ύλης και αντιύλης με την υπερπαραγωγή ενός σωματιδίου ύλης επιπλέον των σωματιδίων αντιύλης σε ποσοστό ένα προς ένα δισεκατομμύριο. Σ’ αυτό όμως το απειροελάχιστο ποσοστό οφείλουμε τη διαμόρφωση του Σύμπαντος που βλέπουμε σήμερα, και σε τελική ανάλυση ακόμα και τη δική μας την ύπαρξη.
Για το τι συνέβη στο πρώτο δευτερόλεπτο έχουμε και τα πειράματα που γίνονται στο CERN και στους άλλους επιταχυντές των σωματιδίων. Πριν όμως από την αρχή, πίσω από τον χρόνο μηδέν, η επιστήμη δεν μπορεί να πάει, σηκώνει τα χέρια ψηλά. Εκεί δεν ξέρουμε τι γίνεται. Τι προϋπάρχει. Όπως γράφετε «σε αυτό το σημείο πλέον καταρρέουν οι νόμοι της Φυσικής, δεν έχουμε επεξήγηση του τι συμβαίνει εκεί πέρα». Αυτή είναι η μαύρη τρύπα της λογικής;
Κανείς φυσικά δεν μπορεί να ξέρει τι υπήρχε πριν από τη Μεγάλη Έκρηξη, αφού ο χρόνος και ο χώρος δεν είχαν οντότητα. Υπήρχε μόνο ο κοσμικός πυρήνας, ο αρχικός εκείνος σπόρος των απεριόριστα μικρών διαστάσεων, που περιέκλειε μέσα του το σπέρμα μιας ολόκληρης οικουμένης. Ο χρόνος και ο χώρος, όλα, αρχίζουν με τη Μεγάλη Έκρηξη. Έτσι, δεν έχει κανένα νόημα να μιλάει κανείς (προς το παρόν τουλάχιστον) για γεγονότα που συνέβησαν πριν από την Ώρα Μηδέν, γιατί πριν απ’ αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ροή του χρόνου. Θα ’ταν σαν να ρωτούσαμε τι υπάρχει βόρεια από τον Βόρειο Πόλο. Η Ώρα Μηδέν είναι η στιγμή της εκκίνησης από την οποία προέρχονται τα πάντα. Οπότε όπως φαίνεται, κάποια στιγμή, ωθούμενο από μια τυχαία κβαντική διακύμανση, το κοσμικό ρολόι άρχισε να χτυπάει ξεκινώντας έτσι τη διαστολή του Σύμπαντος.
Η ακριβής όμως γνώση μας για τις πρώτες απειροελάχιστες στιγμές της δημιουργίας θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα που θα έχει στο μέλλον η προσπάθεια της σύγχρονης επιστήμης να συνδέσει την Κβαντομηχανική με τη Γενική Σχετικότητα σε μία και μοναδική Ενοποιημένη Θεωρία Πεδίου που να περιγράφει τη βαρύτητα ως μία κβαντισμένη δύναμη. Η σκέψη που κάνουν οι σύγχρονοι φυσικοί είναι ότι όπως και η βαρύτητα το ίδιο και οι άλλες τρεις αλληλεπιδράσεις της φύσης ίσως να δημιουργούνται κι αυτές από χωροχρονο-παραμορφώσεις. Για να εξηγηθεί όμως η ύπαρξη των δυνάμεων αυτών, χρειαζόμαστε την ύπαρξη επτά πρόσθετων διαστάσεων. Αν η θεωρία αυτή αληθεύει, ζούμε σ’ ένα Σύμπαν έντεκα διαστάσεων (αν και η ενδέκατη διάσταση είναι πακτωμένη με τη δέκατη, οπότε έχουμε ουσιαστικά δέκα συνολικά διαστάσεις)! Γιατί η μόνη θεώρηση του Σύμπαντος που φαίνεται σήμερα ότι ίσως μπορέσει να συνδέσει την Κβαντομηχανική με τη Γενική Σχετικότητα είναι η Θεωρία Μ των Υπερχορδών.
Η παρομοίωση όμως της αρχής του Σύμπαντος με μια μαύρη τρύπα θα έλεγα ότι είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, γιατί μία από τις θεωρητικές εκτιμήσεις που έχουν ήδη προταθεί είναι και η ιδέα ότι το Σύμπαν στο οποίο ζούμε βρίσκεται στο εσωτερικό μιας Μαύρης Τρύπας κι ότι αυτό είναι ένα μόνο από έναν «άπειρο» αριθμό Συμπάντων! Όπως χαρακτηριστικά είχε πει και ο Edward Tryon: «Το Σύμπαν μας είναι απλώς ένα απ’ αυτά τα πράγματα που συμβαίνουν από καιρό σε καιρό».
Οι μαύρες τρύπες είναι επίσης από τα πιο μυστηριώδη αντικείμενα του διαστήματος και περιέχουν τεράστιες ποσότητες μάζας, αν και είναι αόρατες. Αυτή η άβυσσος είναι ο "αποκρυφισμός" του σύμπαντος, της αστρονομίας;
Τίποτα απολύτως που συνδέεται με τη σύγχρονη αστρονομία δεν μπορεί να ταυτίζεται με οποιονδήποτε αποκρυφισμό, γιατί η αστρονομία και οι έρευνές της είναι αλληλένδετες με την επιστημονική μέθοδο. Έχετε δίκιο όμως να χαρακτηρίζετε τις Μαύρες Τρύπες ως τα πιο μυστηριώδη αντικείμενα στο Σύμπαν. Γιατί μια μαύρη τρύπα είναι όντως το σημείο εκείνο του Διαστήματος όπου κάποτε υπήρχε ο πυρήνας ενός γιγάντιου άστρου με περισσότερα υλικά από τρεις ηλιακές μάζες και ο οποίος στην τελική φάση της εξέλιξής του έχασε τη μάχη ενάντια στη βαρύτητα, με αποτέλεσμα τα υλικά του να καταρρεύσουν και κατά κάποιον τρόπο να καταπιούν τον ίδιο τους τον εαυτό, αφού τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με τη βαρυτική δύναμη μιας μαύρης τρύπας.
Είτε έτσι όμως είτε αλλιώς, μια μαύρη τρύπα είναι δύσκολο να κατανοηθεί από τον ανθρώπινο νου, και ίσως αυτό να οφείλεται, μερικώς τουλάχιστον, στον όρο «τρύπα», γιατί ακούγοντας αυτή τη λέξη πολλοί από μας φαντάζονται κάποιο βαθούλωμα στο έδαφος ή το χαρακτηριστικό σκίσιμο στην επιφάνεια ενός αντικειμένου. Επιπλέον η λέξη εμπεριέχει την έννοια της «έλλειψης ύλης». Μια μαύρη τρύπα όμως είναι τελείως διαφορετική. Δεν είναι τρύπα σε «κάτι», γιατί είναι από μόνη της «κάτι». Είναι μια τρισδιάστατη, σφαιρική «τρύπα». Είναι μια σφαίρα ύλης και όχι ένα κενό ύλης. Αφού λοιπόν είναι σφαιρική, φαίνεται ίδια από παντού, ενώ αν κοιτάζαμε μέσα της δεν θα βλέπαμε την άλλη μεριά, αλλά θα αντικρίζαμε ένα «άπειρο» σκοτάδι που θα ήταν ίδιο απ’ όπου κι αν το κοιτάζαμε. Και αυτού του είδους η «τρύπα» θα πρέπει, εκ των πραγμάτων, να είναι «μαύρη», αφού στην περίπτωση μιας μαύρης τρύπας η απαιτούμενη ταχύτητα διαφυγής υπερβαίνει την ίδια την ταχύτητα του φωτός. Έτσι, το παγιδευμένο φως της δεν είναι δυνατόν να φτάσει μέχρι τα μάτια μας για να το δούμε. Μ’ αυτή λοιπόν την έννοια η «τρύπα» αυτή είναι «μαύρη».
Με όλα αυτά λοιπόν, δεν είναι καθόλου παράξενο που μια μαύρη τρύπα αντιμετωπίζεται σήμερα ως ένα πραγματικά αδιανόητο ουράνιο αντικείμενο, όπου οι νόμοι της φυσικής έχουν «σηκώσει τα χέρια ψηλά» αδυνατώντας είτε να το περιγράψουν αναλυτικότερα είτε να μαντέψουν το τι συμβαίνει στο εσωτερικό του. Δεν υπάρχει, δηλαδή, τρόπος ούτε να καταλάβουμε ούτε να εξηγήσουμε τη φυσική κατάσταση της ύλης κάτω από τις συνθήκες που επικρατούν σε μια μαύρη τρύπα, γιατί οι συνθήκες αυτές χαρακτηρίζουν ένα σημείο μοναδικότητας για τη φυσική επιστήμη. Ένα σημείο, δηλαδή, όπου η σύγχρονη επιστήμη της φυσικής παύει να υφίσταται.
Η άλλη, επίσης περίεργη, διαπίστωση είναι το ότι μέσα σε ένα Σύμπαν, που από ό,τι φαίνεται σφύζει από ζωή, είμαστε περιέργως πώς, απομονωμένοι σαν σε καραντίνα, δεδομένου ότι, όπως λέτε, έχουμε υπολογίσει πως για έναν απλό χαιρετισμό με κάποιον εξωγήινο πολιτισμό χρειάζονται 4.000 χρόνια. Άρα το ερώτημα περί εξωγήινων δεν έχει κάποια σημασία;
Όλα όσα υπολογίζουμε σχετικά με την ύπαρξη ή όχι εξωγήινων πολιτισμών βασίζονται απλώς και μόνο στη λεγόμενη αστροφυσική λογική. Γιατί προς το παρόν δεν υπάρχει απολύτως καμία ένδειξη ή απόδειξη για την ύπαρξή τους ή όχι. Παρ’ όλα αυτά θα ήταν εγωιστικό εάν πιστεύαμε ότι είμαστε μόνοι μας, με την έννοια ότι μιλάμε για ένα Σύμπαν το οποίο αποτελείται από ένα τρισεκατομμύριο γαλαξίες και ο κάθε γαλαξίας κατά μέσο όρο από 100 δισεκατομμύρια πλανητικά συστήματα, τρισεκατομμύρια δηλαδή τρισεκατομμυρίων πλανήτες. Ακόμα και ο Μητρόδωρος ο Χίος πριν από 2.500 χρόνια έλεγε ότι «δεν μπορώ να φανταστώ σε ένα χωράφι που το σπέρνουμε με κριθάρι ότι θα φυτρώσει ένας μόνο σπόρος».
Το ότι πρέπει να υπάρχει ζωή στο Διάστημα, το ότι κατά καιρούς θα πρέπει να έχουν ανθήσει διάφοροι διαστημικοί πολιτισμοί στο Σύμπαν, και το ότι ο άνθρωπος δεν πρέπει να είναι το μοναδικό λογικό ον ανάμεσα στα δισεκατομμύρια των γαλαξιών είναι κάτι που όλοι σχεδόν οι επιστήμονες αποδέχονται σήμερα σαν κάτι το πιθανό. Οι αποστάσεις όμως που μας χωρίζουν από τους άλλους πιθανούς εξωγήινους πολιτισμούς είναι ένα ανυπέρβλητο πρόβλημα όσο αναπτυγμένος τεχνολογικά κι αν είναι ένας εξωγήινος πολιτισμός. Γιατί ακόμα και με την πιο αναπτυγμένη τεχνολογία που ούτε καν μπορούμε να φανταστούμε, οι νόμοι της Φύσης δεν θα του επέτρεπαν να φτάσει μέχρις εδώ, σε εύλογο χρόνο.
Σε ό,τι αφορά τώρα τη μορφή που μπορεί να έχουν οι εξωγήινοι τίποτα δεν μπορεί να μας βοηθήσει. Γιατί ακόμα κι αν κάπου στο Σύμπαν υπήρχε ένας πλανήτης ακριβώς στο ίδιο μέγεθος με τη Γη, στην ίδια ακριβώς απόσταση από ένα άστρο ίδιο ακριβώς με τον Ήλιο, οι πιθανότητες είναι αποφασιστικά ενάντια στην προοπτική της επανάληψης ενός βιολογικού κύκλου όμοιου με τον γήινο. Η νοημοσύνη βέβαια μπορεί να προκύψει πάνω σε έναν τέτοιο πλανήτη, δεν υπάρχει όμως κανένας επιστημονικά λόγος που να την κάνει να μοιάζει με τη δική μας. Γιατί λίγες μόνο διαφορές στο μόριο του νουκλεϊκού οξέος στο οποίο βασίζονται όλες οι μορφές ζωής στη Γη είναι το μόνο που απαιτείται για να έχουμε ένα λουλούδι ή μία μέλισσα, ένα πουλί ή μία ζέβρα. Επηρεασμένη από το μέγεθος του πλανήτη της, τη γεωγραφία του και την ατμόσφαιρά του, η νοημοσύνη μπορεί να εξελιχθεί σε πραγματικά εξωτικές φυσικές δομές και όργανα αισθήσεων και κίνησης. Ακόμα και η τεχνητή νοημοσύνη που συνυπάρχει ή διαδέχεται τους βιολογικούς της προγόνους, αποτελεί επίσης κι αυτή μιαν άλλη παράξενη πιθανότητα.
Οπότε το Σύμπαν είναι δυνατόν να περιέχει δισεκατομμύρια ίσως φυλές όντων που θα ψάχνουν με τα μάτια τους το κενό, για να δουν αυτά που βλέπουμε κι εμείς, για να σκεφτούν αυτά που σκεφτόμαστε κι εμείς, και να αναρωτηθούν κι αυτοί αν είναι μόνοι τους στο Σύμπαν.
Σε ένα σημείο του βιβλίου σας διαβάζουμε: «Δεν είναι δυνατόν να περιγραφεί με λόγια το θέαμα που παρουσιάζει ο Γαλαξίας μας. Για να μετρήσουμε όλα αυτά τα άστρα χωρίς να κάνουμε τίποτα άλλο, 24 ώρες το 24ωρο θα χρειαζόμασταν 7.922 χρόνια συνολικά. Και πάλι δεν τα βλέπουμε όλα, αφού τα σκοτεινά νεφελώματα εμποδίζουν την ορατότητά μας στις πιο απόμακρες περιοχές». Η γνώση είναι σκοπός από μόνη της;
Και ναι και όχι! Αφού δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ όσα μας δίδαξε η ιστορία της επιστήμης, γιατί αν δεν συνεχίσουμε την ανάπτυξη της επιστήμης και τον εμπλουτισμό των γνώσεών μας, άσχετα με την άμεση χρησιμότητά τους, γρήγορα θα ταφούμε κάτω από το βάρος των προβλημάτων μας, γιατί η επιστήμη του σήμερα είναι η λύση του αύριο. Φυσικά η μεταμόρφωση της επιστημονικής γνώσης σε πρακτικά εργαλεία και μεθόδους υπολογίζεται ότι θα τριπλασιαστεί μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια και μαζί μ’ αυτά θα επηρεαστεί αναμφίβολα και ο ίδιος ο άνθρωπος. Γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συσσώρευση της γνώσης επηρέαζε ανέκαθεν το ανθρώπινο πνεύμα.
Παρ’ όλα αυτά μερικοί συμπολίτες μας διατυπώνουν ορισμένες ενστάσεις σχετικά με την αποδοτικότητα των δαπανών για την έρευνα, όπως επίσης και για την ωφέλεια που θα αποκομίσει ο άνθρωπος από τέτοιου είδους ανακαλύψεις. Φυσικά εάν αναλογιστεί κάποιος τα χρήματα που δαπανώνται για τους εξοπλισμούς, οι δαπάνες για τις επιστημονικές έρευνες αποτελούν μια απειροελάχιστη παρωνυχίδα. Το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του επιταχυντή του CERN, για παράδειγμα, δεν ξεπερνάει καν το κόστος ενός μόνο αεροπλανοφόρου! Το ίδιο μπορεί να πει κάποιος και για τις δαπάνες που διατίθενται στη διαστημική εξερεύνηση. Κι όμως οι 3.000 περίπου δορυφόροι, που βρίσκονται σήμερα σε τροχιά γύρω από τη Γη, μας στέλνουν καθημερινά χιλιάδες πληροφορίες που μας βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση του περιβάλλοντος και του πλανήτη μας, ενώ οι νέες τεχνολογίες που δημιουργήθηκαν για το διαστημικό πρόγραμμα έχουν πρόσθετες εφαρμογές στην καθημερινή μας ζωή, αφού καθένας από εμάς χρησιμοποιεί καθημερινά 50 με 60 διαφορετικά αντικείμενα που δημιουργήθηκαν χάρη στις διαστημικές μας δραστηριότητες.
Με βάση και τις νέες ριζοσπαστικές θεωρίες, του πολυσύμπαντος, της θεωρίας των χορδών, η αδιάσειστη γνώση, η βεβαιότητα που έχουμε, είναι τα όρια της αντίληψής μας. Και η αντίληψή μας αυτή μπορεί στην καλύτερη περίπτωση να επιχειρήσει μια ανθρώπινη μετάφραση της συμπαντικής ποίησης. Όπως γράφετε και σεις ενδεικτικά «φαίνεται ότι ο άνθρωπος σε αυτόν τον χρυσό αιώνα της αστρονομίας πρέπει να βγάλει το χρυσάφι από το ορυχείο της γνώσης κομμάτι κομμάτι. Η τελική απάντηση ωστόσο πάντα θα μας διαφεύγει, κρυμμένη εκεί έξω». Επομένως, πιστεύετε ότι μπορούμε μόνο μέσω της γνώσης και της λογικής απόδειξης να κατανοήσουμε τον κόσμο;
Εάν η γνώση προέρχεται από την παρατήρηση και το πείραμα, τότε η γνώση αυτή επικουρούμενη από τη λογική αποδεικτική διαδικασία μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε πολλά πράγματα για τον κόσμο που μας περιβάλλει. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα τα καταλάβουμε όλα. Είναι, άλλωστε, στη φύση του ανθρώπου να θέλει να μάθει, ή όπως έγραφε ο Αριστοτέλης: «Φύσει του ειδέναι ορέγεται ο άνθρωπος». Απ’ όλα τα όντα πάνω στη Γη, μόνο εμείς διερωτόμαστε τι κάνει τον Ήλιο να λάμπει, γιατί το ουράνιο τόξο ακολουθεί την καταιγίδα, με ποιον τρόπο τα πουλιά πετάνε. Μόνο εμείς διερωτόμαστε τι κρύβεται πίσω από τον επόμενο λόφο ή πέρα από την απέραντη θάλασσα. Κι έχουμε πάντα αναρριχηθεί στον λόφο κι έχουμε πάντα διασχίσει τον ωκεανό. Ίσως, κάτι βαθιά χαραγμένο στη γενετική μας δομή να είναι αυτό που μας ωθεί να μάθουμε το τι είμαστε και από πού προήλθαμε. Που μας ωθεί στην περιπέτεια της εξερεύνησης. Γιατί είμαστε προικισμένοι με την ικανότητα να σκεφτόμαστε, να αισθανόμαστε και να διερωτόμαστε. Είναι η μοίρα μας, και ίσως ο σκοπός μας, να αναπτυσσόμαστε και να προοδεύουμε, καθώς επιδιώκουμε να μάθουμε και να δώσουμε έννοια και σημασία στο Σύμπαν στο οποίο ανήκουμε, σε μια ατέρμονη ίσως προσπάθεια ερευνών. Γι’ αυτό άλλωστε και ο σημερινός άνθρωπος, στην προσπάθειά του να κατανοήσει το Σύμπαν, δεν αντικρίζει εκεί έξω έναν εχθρικό και άδειο κόσμο. Βλέπει, αντίθετα, την υπόσχεση ενός πανέμορφου ταξιδιού προς την Ιθάκη των γνώσεων. Ενός ταξιδιού χωρίς τέλος.
Αν υπάρχουν άπειροι κόσμοι, αν δεν μπορούμε να υπερβούμε τα όρια της άμεσης πραγματικότητας και αντίληψής μας, και το μόνο που έχουμε είναι μια απειροελάχιστη κατανόηση του κόσμου, αν δηλαδή τα πάντα θα μπορούσαν να ισχύουν κάπου, γυρνώντας στη γη μας, ποιο ή τι είναι ουσιώδες;
Σύμφωνα με τις σύγχρονες θεωρίες του Πολυσύμπαντος υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός συμπάντων που μπορεί να φτάνει τη μονάδα ακολουθούμενη από 506 μηδενικά. Και ίσως σε κάθε τέτοιο σύμπαν να υπάρχουν δισεκατομμύρια γαλαξίες αποτελούμενοι από 100-200 δισεκατομμύρια πλανητικά συστήματα. Εάν οι αριθμοί αυτοί αληθεύουν, υπάρχουν ορισμένοι συνάδελφοι που θεωρούν ότι οτιδήποτε κι αν μπορούμε να φανταστούμε μπορεί να υφίσταται κάπου σ’ αυτόν τον «άπειρο» αριθμό κόσμων.
Προσωπικά είμαι πολύ πιο συντηρητικός στις σχετικές μου απόψεις, γιατί δεν μπορώ να αποδεχτώ θεωρητικές εκτιμήσεις χωρίς έστω κάποια αποδεικτικά στοιχεία που να βασίζονται στην παρατήρηση. Όπως τόσο χαρακτηριστικά έλεγε και ο νομπελίστας φυσικός Richard Feynman: «Δεν έχει καμία σημασία πόσο όμορφη και κομψή είναι μια θεωρία ή πόσο έξυπνος είναι αυτός που τη διαμόρφωσε ή ποιο είναι το όνομά του. Εάν διαφωνεί με τα πειραματικά ή παρατηρησιακά δεδομένα, τότε η θεωρία είναι σίγουρα λάθος.» Για μένα δηλαδή το ουσιώδες είναι αυτό που μπορούμε να αποδείξουμε με την επιστημονική μέθοδο. Γι’ αυτό λοιπόν κι εγώ περιορίζομαι μόνο στην επιστήμη, στην οποία, για να είναι κάτι αποδεκτό πρέπει να αποδειχτεί, επανειλημμένα και από διαφορετικούς ερευνητές, είτε με το πείραμα είτε με την παρατήρηση.
Είμαστε αστράνθρωποι, λέτε, που δημιουργήθηκαν από χημικά στοιχεία φτιαγμένα κατά τις θανατηφόρες εκρήξεις υπεργιγάντιων άστρων. Ο άνθρωπος, θεωρείτε, είναι παρατηρητής ή συμμέτοχος του σύμπαντος;
Ασφαλώς και τα δύο! Παρατηρητής για να μπορεί να εντοπίσει τη φύση όλων όσα βλέπει εκεί έξω και συμμέτοχος γιατί αποτελείται από τα υλικά που είναι φτιαγμένα τα άστρα. Σκεφτείτε ότι το σώμα ενός μέσου ανθρώπου αποτελείται από 7.000 τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων άτομα, ο αριθμός αυτός είναι ίσος με το 7 ακολουθούμενο από 27 μηδενικά. Από τον τεράστιο αυτό αριθμό ατόμων το 62% είναι υδρογόνο, ένα χημικό στοιχείο που δημιουργήθηκε (μαζί με το μεγαλύτερο ποσοστό του ηλίου) τη στιγμή της γέννησης του Σύμπαντος πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Τα υπόλοιπα 92 χημικά στοιχεία γεννήθηκαν στο εσωτερικό των άστρων, κατά τις θερμοπυρηνικές τους αντιδράσεις και τις επιθανάτιες εκρήξεις τους. Οπότε, εάν κόψετε κάποιο λουλούδι ή δοκιμάσετε ένα φρούτο ή χαϊδέψετε το πρόσωπό σας, ακουμπάτε κάποιο άστρο. Γιατί όλα αυτά, κι οτιδήποτε άλλο υπάρχει γύρω μας, είναι κομμάτια κάποιου άστρου. Ο Ήλιος μας, η Γη μας και τα πάντα πάνω της δημιουργήθηκαν από αστροϋλικά που εκτοξεύτηκαν πριν από δισεκατομμύρια χρόνια από κάποια καταστροφική αστρική έκρηξη σουπερνόβα. Όλη η ύλη στα σώματά μας, όλα τα χημικά στοιχεία που περιέχουμε (εκτός φυσικά από το υδρογόνο) φτιάχτηκαν στην «κόλαση» τέτοιων αστρικών θανάτων.
Είμαστε, δηλαδή, αστράνθρωποι που δημιουργήθηκαν από χημικά στοιχεία φτιαγμένα κατά τις θανατηφόρες εκρήξεις υπεργιγάντιων άστρων. Αστράνθρωποι που παρακολουθούν τις μακρινές σουπερνόβα να εκρήγνυνται και να προσφέρουν υλικά για τη δημιουργία νέων άστρων, νέων πλανητών και νέων ειδών ζωής. Χωρίς τις εκρήξεις των σουπερνόβα δεν θα υπήρχαν πλανήτες και δορυφόροι. Χωρίς τις σουπερνόβα δεν θα υπήρχε η Γη, δεν θα υπήρχαν βράχια και βότσαλα, δεν θα υπήρχαν φυτά και ζώα. Χωρίς τις εκρήξεις των σουπερνόβα, δεν θα υπήρχε ο άνθρωπος.
Στο βιβλίο σας αναφέρεστε στον αστρονόμο και αστροφυσικό Καρλ Σαγκάν, ο οποίος είπε ότι «ο άνθρωπος είναι το μέσο για το Σύμπαν να γνωρίσει τον εαυτό του». Αν τολμήσω να πω ότι ατενίζοντας τα αστέρια αναγνωρίζουμε τα όρια της αντίληψής μας αλλά και της δυναμικής μας, της δυνατότητάς μας για αλλαγή, για επαναδημιουργία, δίνοντας έτσι νόημα στην ύπαρξή μας, αλλά και στο σύμπαν, ώστε να ενηλικιωθεί «ευτυχισμένο», θα σας βρω σύμφωνο;
Αυτό το «ευτυχισμένο» τα χαλάει όλα! Γιατί ακόμα κι αν μπορούσα να συμφωνήσω με την υπόλοιπη φράση σας, δεν μπορώ να συμφωνήσω με την προσθήκη ενός «ευτυχισμένου σύμπαντος». Γιατί απλούστατα το Σύμπαν δεν ενδιαφέρεται καθόλου είτε για μας είτε για την όποια «ευτυχία» του! Εκτός αυτού θα έλεγα ότι η ύπαρξή μας δεν μπορεί να αντλεί το όποιο νόημά της από το σύμπαν αλλά από την κατανόησή του. Κι αυτό έχει μεγάλη διαφορά!
Εσείς όταν ατενίζετε τον ουρανό, σκέφτεστε κι αισθάνεστε ως αστρονόμος που έχει και θέλει αποδείξεις ή ως ένας άνθρωπος που στοχάζεται το άδηλο;
Θεωρώ ότι κάθε άνθρωπος δεν μπορεί να αποκόψει τον εαυτό του τελείως από την επαγγελματική του ενασχόληση, αφού αυτή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την καθημερινή του υπόσταση. Μ’ αυτή λοιπόν την έννοια έχω κι εγώ τα ίδια χαρακτηριστικά του ρομαντικού ανθρώπου που κοιτάζοντας τα άστρα τον οδηγούν σε ατραπούς τελείως έξω από τις επαγγελματικές του ασχολίες και σε ρομαντικά ταξίδια χαμένα στο διάστημα. Υπάρχουν όμως και στιγμές που η ιδιότητά μου ως αστρονόμου υπερισχύει και η ενατένισή του ουρανού συνδυάζεται με τις γνώσεις που αποκόμισα στη διάρκεια της καριέρας μου. Γιατί, πώς να το κάνουμε, πίσω από τα μάτια μας υπάρχει σήμερα και η γνώση.
πηγή :// tvxs //
Ξαφνικές πλημμύρες έπειτα από σφοδρές βροχοπτώσεις στοίχισαν τη ζωή σε 35 ανθρώπους σε 24 ώρες στο βόρειο και στο δυτικό Αφγανιστάν, παρασύροντας σπίτια και αποκόπτοντας την πρόσβαση σε απομακρυσμένα χωριά, δήλωσαν αξιωματούχοι χθες Σάββατο.
Οι σφοδρές βροχοπτώσεις και οι πλημμύρες άρχισαν νωρίς την Παρασκευή και προκάλεσε τον θάνατο τουλάχιστον 17 ανθρώπων στις επαρχίες Φαριάμπ και Μπαλχ (βόρεια) και άλλων 18 στις Χεράτ και Μπαντγίς (δυτικά), δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Χασμάτ Μπαχαντουρί, εκπρόσωπος της εθνικής υπηρεσίας διαχείρισης καταστροφών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, πάνω από 3.000 σπίτια καταστράφηκαν.
Ο εκπρόσωπος του κυβερνήτη της επαρχίας Χεράτ, ο Τζαϊλάνι Φαρχάντ, δήλωσε ότι «εκατοντάδες σπίτια» στην ομώνυμη πρωτεύουσα της επαρχίας «έχουν καταστραφεί» και κατά συνέπεια «χιλιάδες άνθρωποι εκτοπίστηκαν».
Ο διευθυντής της αφγανικής Ερυθράς Ημισελήνου στη Χεράτ, ο Μιρ Γκιουλαμπουντίν Μίρι, τόνισε πως η πρόσβαση σε ορισμένες περιοχές είναι αδύνατη, εμποδίζοντας ομάδες της να σπεύσουν σε βοήθεια των πληγέντων.
«Οι ζημιές είναι τεράστιες, πολλοί άνθρωποι είδαν τα σπίτια τους να καταστρέφονται και μέχρι τώρα δεν έχουμε μπορέσει να τους μοιράσουμε τρόφιμα και κουβέρτες», σημείωσε.
Σωστικά συνεργεία στη Φαριάμπ και στη Μπαλχ, στον βορρά, δυσκολεύονται επίσης εδώ και δύο ημέρες να προσφέρουν βοήθεια στους πλημμυροπαθείς.
«Στείλαμε βοήθεια, τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης, στις οικογένειες που επλήγησαν, αλλά το εύρος της καταστροφής είναι μεγάλο, υπάρχουν ακόμα πολλές ανάγκες», δήλωσε ο Χαϊρουλά, εκπρόσωπος της εθνικής υπηρεσίας διαχείρισης καταστροφών στο βόρειο Αφγανιστάν.
Οι διασώσεις και η διανομή βοήθειας έπειτα από φυσικές καταστροφές συχνά προσκόπτονται λόγω της έλλειψης εξοπλισμού και υποδομών στο Αφγανιστάν.
Η έλλειψη επαρκών υποδομών δυσκολεύει επίσης την πρόσβαση σωστικών συνεργείων σε απομονωμένες περιοχές.
Στις αρχές του Μαρτίου, τουλάχιστον 20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν πλημμύρες παρέσυραν πολλά σπίτια στην επαρχία Κανταχάρ, στο νότιο Αφγανιστάν.
ΑΠΕ
Σε διάστημα μόνο 45 ημερών, από τα μέσα Φεβρουαρίου μέχρι το τέλος Μαρτίου, τρεις πολύ ισχυρές κακοκαιρίες επηρέασαν την Ελλάδα.
Και στις τρεις περιπτώσεις ήταν η Κρήτη που βρέθηκε στο επίκεντρο των πιο ισχυρών φαινομένων της Χιόνης (12-17/2), της Ωκεανίδας (23-26/2) και της πρόσφατης (χωρίς όνομα) κακοκαιρίας του τριημέρου 28-30 Μαρτίου.
Το κοινό μετεωρολογικό στοιχείο και στις τρεις κακοκαιρίες, σύμφωνα με την μετεωρολογική υπηρεσία meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), ήταν ένας εκτεταμένος αντικυκλώνας -σύστημα υψηλών πιέσεων- στη Δυτική Ευρώπη, ενώ το ίδιο διάστημα βαρομετρικά χαμηλά είχαν δημιουργηθεί στη Μεσόγειο, κινούμενα στη θαλάσσια περιοχή της Κρήτης. Οι τροχιές και των τριών βαρομετρικών χαμηλών είχαν ένα μεγάλο τμήμα τους νότια της Κρήτης, αρκετά κοντά στις ακτές του νησιού. Το βαθύτερο από τα τρία βαρομετρικά χαμηλά ήταν αυτό της Ωκεανίδας, που είχε ως αποτέλεσμα και τα ισχυρότερα φαινόμενα.
Η κεραυνική δραστηριότητα ήταν σημαντική στις δύο πρώτες κακοκαιρίες, ειδικά στην Ωκεανίδα, ενώ στην τελευταία του Μαρτίου η κεραυνική δραστηριότητα ήταν πολύ περιορισμένη τόσο σε ένταση όσο και χωρικά, καθώς περιορίσθηκε στο Καρπάθιο Πέλαγος, όπου στην Κάρπαθο και την Κάσο αναφέρθηκαν ζημιές από τις πολύωρες βροχοπτώσεις.
Οι τρεις κακοκαιρίες προκάλεσαν ισχυρές βροχοπτώσεις στην Κρήτη, με τα μεγαλύτερα ύψη βροχής στα δυτικά του νησιού. Τα συνολικά ύψη βροχής και στις τρεις κακοκαιρίες ήσαν εξαιρετικά μεγάλα, κυρίως σε σταθμούς του ΕΑΑ/meteo που βρίσκονται στα βόρεια κράσπεδα των Λευκών Ορέων, για παράδειγμα στου Ασκύφου σε υψόμετρο 715 μέτρων και στην Ασή Γωνιά σε υψόμετρο 380 μέτρων. Στου Ασκύφου καταγράφηκαν διαδοχικά 458 χιλιοστά βροχής (12-17/2), 600 χιλιοστά (23-26/2) και 359 χιλιοστά (28-30/3), ενώ στην Ασή Γωνιά στα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα έπεσαν 408, 572 και 252 χιλιοστά.
Σε σταθμούς με μεγαλύτερο υψόμετρο, όπως πχ. στη Σαμαριά-Ξυλόσκαλο σε υψόμετρο 1.250 μέτρων οι βροχές ήσαν μεν ισχυρές, αλλά υπολείπονταν σαφώς των βροχών των ημιορεινών σταθμών. Αυτό, σύμφωνα με ΕΑΑ/meteo, αναδεικνύει το ρόλο των απότομων κλίσεων της τοπογραφίας στη ενίσχυση των ανοδικών κινήσεων στην ατμόσφαιρα και επομένως στην ένταση των βροχοπτώσεων.
Οι δύο χιονομετρικοί σταθμοί του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr στην Κρήτη, οι μοναδικοί σε συνεχή λειτουργία στην Ελλάδα και οι νοτιότεροι της Ευρώπης, έδωσαν εντυπωσιακά ύψη χιονιού, κυρίως στις δύο πρώτες κακοκαιρίες Χιόνη και Ωκεανίδα, ενώ δεν έχουν ακόμα παραληφθεί τα στοιχεία του ύψους χιονιού από την τελευταία κακοκαιρία από τον χιονομετρικό σταθμό Χανίων.
Στη διάρκεια της Ωκεανίδας (23-26/2) προστέθηκαν 130 εκατοστά φρέσκου χιονιού στο σταθμό στα Λευκά Όρη σε υψόμετρο 1.500 μέτρων, ενώ είχαν προηγηθεί 60 εκατοστά στο πλαίσιο της Χιόνης (12-17/2). Στον Ψηλορείτη σε υψόμετρο 1.480 μέτρων αντίστοιχα καταγράφηκαν 80 εκατοστά φρέσκου χιονιού (12-17/2) και στη συνέχεια άλλα 26 εκατοστά (23-26/2).
Ο κ.Λαγουβάρδος, υπεύθυνος του ΕΑΑ/meteo, σε σχετική ανάλυσή του, επισημαίνει «την εξαιρετική χρησιμότητα της ύπαρξης και λειτουργίας αξιόπιστων και χωρικά πυκνών δικτύων μέτρησης των καιρικών παραμέτρων σε όλη τη χώρα και ειδικότερα στην Κρήτη, όπως αυτό που λειτουργεί το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr. Χωρίς αυτές τις μετρήσεις δεν θα γνωρίζαμε τι ακριβώς έχει συμβεί στο νησί και προφανώς δεν θα ήταν εφικτό να γίνει κανένας σχεδιασμός για το μέλλον».
Υπογραμμίζει ακόμη ότι «συνεχείς και αξιόπιστες μετρήσεις από πυκνά δίκτυα σταθμών είναι πλέον απαραίτητες τόσο για την έγκαιρη προειδοποίηση των πολιτών κατά τη διάρκεια της εξέλιξης ισχυρών καιρικών φαινομένων, όσο και για τον σχεδιασμό της επόμενης ημέρας. Η τεχνολογία επιτρέπει πλέον τη χρήση αισθητήρων χαμηλού κόστους, οι οποίοι δίνουν απολύτως αξιόπιστες μετρήσεις και μέσω του διαδικτύου είναι δυνατή η άμεση και σε πραγματικό χρόνο μετάδοση των μετρήσεων, έτσι ώστε επιστήμονες, κρατικές αρχές και πολίτες να μπορούν άμεσα να ενημερώνονται για τη εξέλιξη των φαινομένων, με σκοπό την προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών».
O καιρός την Κυριακή
Αυξημένες νεφώσεις στη Θράκη, στα ανατολικά ηπειρωτικά και στο Αιγαίο, με τοπικές βροχές κυρίως στην Κρήτη και λίγα χιόνια στα ορεινά, ενώ στην υπόλοιπη χώρα ηλιοφάνεια με λίγες μόνο τοπικές νεφώσεις, αναμένονται για σήμερα Κυριακή, σύμφωνα με το ΕΑΑ/meteo.
Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στη Δυτική Μακεδονία από μείον ένα έως 16 βαθμούς, στα υπόλοιπα βόρεια ηπειρωτικά από 2 έως 21, στην Ήπειρο από 5 έως 20 βαθμούς, στα κεντρικά ηπειρωτικά από 2 έως 19, στα δυτικά και νότια από 7 έως 20 βαθμούς, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 5 έως 17, στα νησιά του Ιονίου από 7 έως 18 βαθμούς και στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη από 8 έως 15, ενώ στα Δωδεκάνησα οι μέγιστες θα φτάσουν στους 17 βαθμούς Κελσίου.
Οι άνεμοι στο Βόρειο Αιγαίο θα πνέουν βορειοανατολικοί ισχυροί έως σχεδόν θυελλώδεις, 6 με 7 μποφόρ, και τοπικά θυελλώδεις 8 μποφόρ με σταδιακή μικρή εξασθένηση. Στο υπόλοιπο Αιγαίο και στις ακτές της ανατολικής ηπειρωτικής χώρας οι άνεμοι θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις με εντάσεις 7 έως 9 μποφό
ρ, ενώ το βράδυ θα παρουσιάσουν μικρή εξασθένηση. Στο Ιόνιο οι άνεμοι θα πνέουν αρχικά από βορειοανατολικές διευθύνσεις μέτριοι μέχρι ισχυροί, 5 με 6 μποφόρ, αλλά μετά το μεσημέρι θα στραφούν σε βόρειους έως βορειοδυτικούς με εντάσεις έως 5 μποφόρ.
Στην Αττική αναμένονται λίγες νεφώσεις, πυκνότερες στα βόρεια και ανατολικά του νομού. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι, με εντάσεις 6 έως 7 μποφόρ και τοπικά στα ανατολικά 8 έως 9 μποφόρ, με μικρή εξασθένηση το βράδυ. Η θερμοκρασία στο κέντρο των Αθηνών θα κυμανθεί από 8 έως 16 βαθμούς, αλλά στα βόρεια και ανατολικά θα διατηρηθεί 2 με 4 βαθμούς χαμηλότερα.
Στη Θεσσαλονίκη αναμένονται αραιές νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν από μεταβαλλόμενες διευθύνσεις με εντάσεις έως 4 μποφόρ. Η θερμοκρασία στο κέντρο της πόλης θα κυμανθεί από 7 έως 19 βαθμούς.
ΑΠΕ
Σεισμός 6,2 βαθμών σημειώθηκε σήμερα 27 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης Σάντα Έλενα στην ακτή του Ισημερινού, ανακοίνωσε το γεωλογικό ινστιτούτο των ΗΠΑ USGS.
Το εστιακό βάθος του σεισμού υπολογίζεται σε 18,5 χιλιόμετρα, σύμφωνα με το USGS.
Δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε επεισόδια που σημειώθηκαν νωρίτερα σήμερα σε εκλογικό κέντρο της Μαλάτειας στην Τουρκία, όπου από το πρωί διεξάγονται τοπικές εκλογές. Δύο ακόμη άνθρωποι τραυματίστηκαν σε άλλα επεισόδια που σημειώθηκαν σε ένα εκλογικό κέντρο στο Ντιγιάρμπακιρ.
Πάντως, ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, που ψήφισε νωρίς το πρωϊ, δήλωσε ότι η ψηφοφορία διεξάγεται ομαλά.
Οι κάλπες άνοιξαν στις 7 το πρωϊ στις πόλεις της ανατολικής Τουρκίας και θα κλείσουν στις 16:00 ενώ στις υπόλοιπες πόλεις οι ψηφοφόροι ξεκίνησαν να ψηφίζουν από τις 8 πμ και μπορούν να ψηφίζουν έως τις 17:00.
Ο επικρατέστερος, αλλά σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις με πολύ μικρή διαφορά, υποψήφιος δήμαρχος για τον μητροπολιτκό δήμο της Κωνσταντινούπολης πρώην πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ ψήφισε στην ασιατική πλευρά της πόλης και δήλωσε ότι “ οι εκλογές είναι γιορτή της Δημοκρατίας". Ευχήθηκε εξάλλου να ενισχυθεί η ενότητα και η αδελφοσύνη στην χώρα. Απαντώντας σε ερώτηση για την εκλογική εκστρατεία είπε ότι στην προεκλογική περίοδο επισκέφθηκε όλη την Κωνσταντινούπολη δύο φορές και άκουσε όλους τους δημότες.
O πρόεδρος της χώρας Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να ψηφίσει στην Κωνσταντινούπολη ενώ ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ψήφισε στην Άγκυρα και ευχήθηκε οι εκλογές να διεξαχθούν ομαλά χωρίς επεισόδια.
Οι εκλογικές απαγορεύσεις δημοσιεύσεων και προπαγάνδας επισήμως ξεκίνησαν από τις 18:00 το απόγευμα του Σαββάτου και θα λήξουν στις 21:00 το βράδυ της Κυριακής όπως σε κάθε εκλογική αναμέτρηση στην Τουρκία. Βάση νόμου σήμερα απαγορευέται η οπλοφορία ακόμη και σε αυτούς που διαθέτουν άδεια αλλά και η πώληση αλκοόλ μέχρι τα μεσάνυχτα.
Τα πρώτα αποτελέσματα μεταδίδονται με την άρση των απαγορεύσεων, κάτι πολύ είθισται να αποφασίζει το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο συνήθως κατα τις 19:00 το απόγευμα των εκλογών, αφού έχει ξεκινήσει η καταμέτρηση. Με εξαίρεση τους δήμους που μπορεί να υπάρχει μάχη στήθος με στήθος, στις περισσότερες περιπτώσεις λιγο μετά τις 10 το βράδυ ξεκαθαρίζουν τα αποτελέσματα των εκλογών.
ΑΠΕ
φωτο Reuters
Έντονη αντίδραση της Αθήνας προκάλεσε η δημοσίευση στην Εφημερίδα της Αλβανικής Κυβέρνησης απόφαση με την οποία ανοίγει ο δρόμος για απαλλοτριώσεις περιουσιών Ελλήνων της Χειμάρρας.
Μετά το αυστηρό μήνυμα προς τα Τίρανα που έστειλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με τη χθεσινή τοποθέτηση , όσον αφορά την προϋπόθεση να σεβαστεί απόλυτα τα δικαιώματα και δη τα περιουσιακά των Ελλήνων ομογενών» το σχετικό ΦΕΚ αφαιρέθηκε από την ηλεκτρονική ιστοσελίδα.
Η «αφαίρεση» δεν σημαίνει «ανάκληση» του νόμου που έχει ψηφίσει το Αλβανικό Κοινοβούλιο τονίζουν Ελληνικές διπλωματικές πηγές.
Η Αθήνα αναμένει καθαρή θέση των Τιράνων με την οποία θα ανακαλείται οριστικά η αποξένωση των Ελλήνων της μειονότητας από τις περιουσίες τους.
Τώρα, υπογραμμίζουν διπλωματικές πηγές, μετά την αφαίρεση του ΦΕΚ «μένει να φανεί αν η κίνηση αυτή ήταν το πρώτο βήμα για την πλήρη ανάκληση των απαράδεκτων αποφάσεων που στοχοποιούν την ελληνική μειονότητα και την περιουσία της, υπονομεύοντας ανεπανόρθωτα την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας.
«Αν ισχύει θα είναι πολύ αρνητική εξέλιξη. Συνεπώς είναι μία υπόθεση που δυστυχώς δεν μας δίνει την αισιοδοξία σε ό,τι αφορά την κρίσιμη ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας που αντιμετωπίζει κρίσιμες προκλήσεις και πρέπει να ανταποκριθεί», τόνισε από το Βουκουρέστι ο Αλέξης Τσίπρας.
Στην Αθήνα εκτιμάται ότι η συγκεκριμένη κίνηση αποτελεί μέρος συνολικού σχεδίου για την υφαρπαγή των Ελληνικών περιουσιών, ειδικά στην περιοχή της Χειμάρρας. Έντονες ήταν οι αντιδράσεις της Αντιπολίτευσης.
Κ. Μητσοτάκης: Αφορά το ευρωπαϊκό κράτος δικαίου
«Δεν είναι δυνατόν να ξεκινήσει διαδικασία ένταξης της Αλβανίας στην Ευρωπαΐκή ‘Ενωση, όσο δεν υπάρχει απόλυτος σεβασμός στα δικαιώματα της ελληνικής εθνικής μειονότητας. Αυτό δεν είναι ένα ζήτημα που αφορά μόνο την Ελλάδα, αφορά την Ευρώπη, αφορά το ευρωπαϊκό κεκτημένο, αφορά το ευρωπαϊκό κράτος δικαίου», τόνισε ο πρόεδρος της ΝΔ.
Φώφη Γεννηματά: Τους λέμε έστω και τώρα να θέσουν επιτακτικά το θέμα,
τόνισε η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής.
‘Ενωση Κεντρώων:
‘Καλούμε την Αλβανία να αναιρέσει την απόφασή άμεσα και να αναγνωρίσει εμπράκτως τους τίτλους ιδιοκτησίας των ομογενών μας. Δεν νοούνται σχέσεις καλής γειτονίας ή ευρωπαϊκή προοπτική, εάν η αλβανική πλευρά επιμένει σε παρόμοιες μεθοδεύσεις».
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ:
«Η Αθήνα θα κάνει χρήση όλων των μέσων για την ανατροπή μιας τέτοιας μεροληπτικής απόφασης, που στοχοποιεί την ελληνική μειονότητα και πλήττει κατάφωρα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα».
Για σχέδιο εθνοκάθαρσης κάνει λόγο ο υποψήφιος δήμαρχος Χειμάρρας Φρέντυ Μπελέρης.
ΠΗΓΗ:ΕΡΤ
Από το πρωί ψηφίζουν στο Συνέδριο του Κινήματος Αλλαγής για να εκλέξουν τη νέα Κεντρική Επιτροπή, με την οποια το ΚΙΝΑΛ αποκτά ενιαίο εκτελεστικό όργανο.
Σε συνεδρίαση της Κ.Ε. τις επόμενες ημέρες θα εκλεγούν τα μέλη του Πολιτικού Συμβουλίου, ο γραμμματέας και τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής.
Αργά χθες το βράδυ εγκρίθηκε η πολιτική απόφαση και οι τροποποιήσεις του καταστατικού.
Στη 1.30 μ.μ. είναι προγραμματισμένη η εκδήλωση για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Ανδρέα Παπανδρέου, όπου θα μιλήσουν η Φώφη Γεννηματά και ο υποψήφιος των ευρωσοσιαλιστών για την Προεδρία της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς.
Το συνέδριο ολοκληρώνεται με συναυλια της Λαϊκής Ορχήστρας «Μίκης Θεοδωράκης», με τον Μανώλη Μητσιά.
ΑΠΕ
Οι Ουκρανοί προσέρχονται σήμερα στις κάλπες για τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στη χώρα τους, οι οποίες προαναγγέλλονται εξαιρετικά απρόβλεπτες, με έναν κωμικό που στερείται πολιτικής εμπειρίας να προηγείται στις δημοσκοπήσεις και τεράστια ζητήματα να διακυβεύονται στην Ουκρανία, μια χώρα που βρίσκεται σε πόλεμο και αντιμετωπίζει πολύ μεγάλες οικονομικές δυσκολίες.
Ο 41χρονος Βολοντίμιρ Ζελένσκι με μοναδική εμπειρία διακυβέρνησης τον ρόλο ενός καθηγητή ιστορίας που έγινε ξαφνικά πρόεδρος, τον οποίο ενσάρκωσε σε μια τηλεοπτική σειρά, προηγείται με απόσταση των αντιπάλων του, συγκεντρώνοντας ποσοστό μεγαλύτερο του 25% στην πρόθεση ψήφου, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που έγιναν πριν από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Ο Ζελένσκι ακολουθείται από δύο βετεράνους της πολιτικής σκηνής της Ουκρανίας: τον απερχόμενο πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο και την πρώην πρωθυπουργό Γιούλια Τιμοσένκο, ενώ συνολικά οι υποψήφιοι ανέρχονται στον αριθμό ρεκόρ των 39.
"Χρειάζεται άλλη μια προεδρική θητεία για να καταστούν μη αναστρέψιμες οι μεταρρυθμίσεις", δήλωσε χθες Σάββατο σε λειτουργία στο Κίεβο ο 53χρονος Ποροσένκο, ο οποίος προέβαλε τον εαυτό του κατά την προεκλογική εκστρατεία ως τον αρχιτέκτονα μιας μελλοντικής ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Καθώς χθες απαγορευόταν οποιαδήποτε προεκλογική δραστηριότητα ενόψει των σημερινών εκλογών, ο Ποροσένκο παρευρέθηκε μόνον στην λειτουργία αυτή όπου παρίστατο η αφρόκρεμα της πολιτικής σκηνής και των ενόπλων δυνάμεων της χώρας.
Ο Ζελένσκι θα επωφελείτο από την πλευρά του από την μετάδοση στην τηλεόραση πολλών εκ των χιουμοριστικών του εμφανίσεων και ενός ντοκιμαντέρ αφιερωμένου στον Ρόναλντ Ρέιγκαν, τον Αμερικανό ηθοποιό που εξελέγη πρόεδρος των ΗΠΑ το 1981, στο οποίο ο Ουκρανός υποψήφιος ντουμπλάρει τη φωνή του.
Η μετάδοση του ντοκιμαντέρ θα γινόταν στο δίκτυο 1+1 το οποίο ανήκει στον ολιγάρχη Ιγκόρ Κολομόισκι, εχθρό του Ποροσένκο. Ορισμένοι κατηγορούν τον Ζελένσκι ότι είναι μαριονέτα του, κάτι το οποίο ο ίδιος διαψεύδει.
"Ναι δεν έχω εμπειρία", αλλά "έχω αρκετή δύναμη και ενέργεια. Βεβαίως και δεν ξέρω τα πάντα, αλλά μαθαίνω", δήλωσε ο Ζελένσκι στις αρχές του Μαρτίου σε συνέντευξή του στο AFP.
Η αιφνίδια άνοδος του Ζελένσκι στις δημοσκοπήσεις ευνοήθηκε από τη δυσαρέσκεια των Ουκρανών ψηφοφόρων απέναντι στις ελίτ, η εικόνα των οποίων έχει αμαυρωθεί από επανειλημμένα σκάνδαλα διαφθοράς, και από την απογοήτευσή τους πέντε χρόνια μετά την φιλοδυτική εξέγερση της Μαϊντάν, η οποία έφερε στην εξουσία τον Ποροσένκο.
Οι επικριτές του Ζελένσκι αμφιβάλλουν ωστόσο για την ικανότητά του να κυβερνήσει τη χώρα, ενώ οι υποστηρικτές του βλέπουν σε αυτόν ένα νέο πρόσωπο, που δεν έχει συμβιβαστεί και δεν φέρει το βάρος των αποτυχιών της σημερινής πολιτικής τάξης.
Ο ηθοποιός, ο οποίος δεν έκανε μια παραδοσιακή προεκλογική εκστρατεία, προτιμώντας τα θεάματα από τις προεκλογικές συγκεντρώσεις και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τις συνεντεύξεις, αφιέρωσε τις τελευταίες ώρες της επίσημης προεκλογικής του εκστρατείας την Παρασκευή σε μια επίσκεψη στα προάστια του Κιέβου με την ομάδα του.
Την ίδια ώρα η 58χρονη Τιμοσένκο, ακούραστη φιγούρα της ουκρανικής πολιτικής και για τρίτη φορά υποψήφια για την προεδρία, δεσμεύτηκε κατά την προεκλογική της εκστρατεία κυρίως για τη μείωση κατά το ήμισυ των τιμών του φυσικού αερίου για τον πληθυσμό, διατρέχοντας τον κίνδυνο να εξοργίσει τους δανειστές του Κιέβου.
Η Τιμοσένκο, η οποία κατηγορείται για λαϊκισμό από τους επικριτές της, τάχθηκε στην τελευταία συγκέντρωση που έκανε την Παρασκευή υπέρ μιας "νέας στρατηγικής" για να αρθεί το αδιέξοδο στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας, όπου κυριαρχούν οι φιλορώσοι.
Και οι τρεις υποψήφιοι που είναι φαβορί για την προεδρία τάσσονται υπέρ της συνέχισης της προσέγγισης με τη Δύση.
Η Ουκρανία, μια χώρα με 45 εκατομμύρια κατοίκους στις πύλες της ΕΕ, είναι σήμερα μια από τις πιο φτωχές χώρες της Ευρώπης. Η χώρα αυτή, μετά τη ρήξη της με τη Ρωσία και την στροφή της προς τη Δύση, αντιμετωπίζει σήμερα την χειρότερη κρίση στην ιστορία της μετά την ανεξαρτησία της από την ΕΣΣΔ το 1991.
Η άνοδος στην εξουσία των φιλοδυτικών το 2014 ακολουθήθηκε από την προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσία και μια σύγκρουση με τους φιλορώσους αυτονομιστές στο ανατολικό τμήμα της χώρας, στην οποία έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 13.000 άνθρωποι.
Χθες Σάββατο, ο ουκρανικός στρατός ανακοίνωσε ότι ένας στρατιώτης σκοτώθηκε στο ανατολικό τμήμα της χώρας. Πρόκειται για τον 16ο νεκρό από την αρχή της χρονιάς στη σύγκρουση αυτή που θεωρείται ευρέως στην Ουκρανία ως ένας "πόλεμος για την ανεξαρτησία" απέναντι στους αυτονομιστές που υποστηρίζονται στρατιωτικά από τη Ρωσία, σύμφωνα με το Κίεβο και τους Δυτικούς.
Περισσότεροι από 2.300 διεθνείς παρατηρητές θα επιβλέπουν την σημερινή εκλογική διαδικασία στην Ουκρανία, όπου οι κάλπες άνοιξαν στις 08:00 ώρα Ελλάδος και θα κλείσουν στις 20:00 ώρα Ελλάδος.
Λόγω της κρίσης με τη Μόσχα, το Κίεβο απαγόρευσε σε Ρώσους παρατηρητές να μετάσχουν στην ομάδα που θα επιβλέπει τις εκλογές κι έκλεισε τα εκλογικά τμήματά της στη Ρωσία, λαμβάνοντας μια άνευ προηγουμένου απόφαση, η οποία στερεί δυνάμει την ψήφο από τουλάχιστον 2,5 εκατομμύρια Ουκρανούς πολίτες που διαμένουν στη χώρα αυτή.
Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα 56.911.967 ψηφοφόροι για τις δημοτικές εκλογές της Τουρκίας.
Ο συνολικός αριθμός των υποψηφίων είναι 8.270.
Από αυτούς θα εκλεγούν 30 δήμαρχοι μητροπολιτικών δήμων και άλλοι 1,359 δήμαρχοι για τα επόμενα 5 χρόνια.
Στις 194.390 κάλπες που στήθηκαν, οι ψηφοφόροι ψηφίζουν όχι μόνο για δημάρχους και για τα δημοτικά συμβούλια, αλλά και τους αντίστοιχους κοινοτάρχες(μουχτάρ) οι οποίοι εκλέγονται σε κάθε γειτονιά, και εκτελούν αρκετές από τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα ΚΕΠ στην Ελλάδα.
Ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, δήλωσε ότι θα ψηφίσουν και 53.099 Σύροι που έχουν πάρει τουρκική υπηκοότητα.
Οι κάλπες θα ανοίξουν μία ώρα νωρίτερα στην ανατολική Τουρκία. Από τις 7 το πρωί θα ξεκινήσει η ψηφοφορία σε αυτές τις πόλεις και θα ολοκληρωθεί στις 16:00 ενώ στις υπόλοιπες πόλεις οι ψηφοφόροι καλούνται να προσέλθουν από τις 8 το πρωί έως τις 17:00 το απόγευμα που θα κλείσουν οι κάλπες. Πρέπει να σημειωθεί ότι με την αλλαγή της ώρας στην θερινή, στην Ελλάδα δεν θα υπάρχει πλέον διαφορά ώρας με την Τουρκία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ανώτατου εκλογικού συμβουλίου το 50,7% των ψηφοφόρων είναι γυναίκες και το 49,3% άντρες.
Στην Κωνσταντινούπολη που έχει τους περισσότερους ψηφοφόρους, καλούνται να προσέλθουν στις κάλπες 10.560.963 ψηφοφόροι.
Δώδεκα είναι τα κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές.
Στους περισσότερους όμως μητροπολιτικούς δήμους και όχι μόνο, τα κόμματα κατεβαίνουν με συμμαχίες. Κυριότερες είναι αυτές του κυβερνώντος κόμματος με το κόμμα των Εθνικιστών του Ντεβλέτ Μπαχτσελί και η συμμαχία της αντιπολίτευσης ή αλλιώς η συμμαχία του “ Λαού” που αποτελείται από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα και το “ Καλό κόμμα” που είναι το νέο εθνικιστικό κόμμα της Μεράλ Άκσενερ και έχει αποσπαστεί από αυτό του Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Το κόμμα αυτό είχε κάνει το ντεμπούτο του στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές. Σε κάποιες περιπτώσεις στην συμμαχία αυτή συμμετέχει άτυπα και το κουρδικό κόμμα, Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών κάτι που προκάλεσε σφοδρές επικρίσεις του Ταγίπ Ερντογάν προς το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.
Έτσι στους περισσότερους μητροπολιτικούς δήμους έχουμε κούρσα ουσιαστικά μόνο δύο υποψηφίων. Η συμμαχία αυτή της αντιπολίτευσης σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις φαίνεται πως θα κοστίσει στο Κόμμα του Ταγίπ Ερντογάν, τον μητροπολιτικό Δήμο της Άγκυρας με υποψήφιο τον Μανσούρ Γιαβάς, προερχόμενο από τον εθνικιστικό χώρο.
Στην Σμύρνη που παραδοσιακά είναι προπύργιο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, δεν αναμένεται κάποια ανατροπή, ενώ στην Κωνσταντινούπολη πάντα σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις φαίνεται ότι για να μπορέσει να κρατήσει τον Μητροπολιτικό δήμο που κερδίζει από την εποχή που ήταν δήμαρχος ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν, ο ισχυρός υποψήφιος για το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ήταν μονόδρομος. Ο τελευταίος πρωθυπουργός της χώρας Μπιναλί Γιλντιρίμ φαίνεται πως θα δώσει μάχη στήθος με στήθος για να εξασφαλίσει την νίκη. Οι αριθμοί των δημοσκοπήσεων δείχνουν ότι η ψαλίδα έχει κλείσει και δεν αποκλείεται ακόμη και μια βραδιά θρίλερ με την πλάστιγγα να γέρνει προς τον Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Η αντιπολίτευση και στην Κωνσταντινούπολη προσβλέπει στις ψήφους των κουρδικής καταγωγής ψηφοφόρων κάτι που ενόχλησε τον Ταγίπ Ερντογάν και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις χθεσινές (Σάββατο) τελευταίες δυο μεγάλες προεκλογικές συγκεντρώσεις στην Πόλη. Η έντονη εθνικιστική ρητορική που επέλεξε ο Πρόεδρος της χώρας στην άκρως πολωμένη προεκλογική περίοδο έδωσε την ευκαιρία στην αντιπολίτευση να προσεγγίσει τους κουρδικής καταγωγής ψηφοφόρους. Πρέπει να σημειωθεί ότι στις τελευταίες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές, ψηφοφόροι του ρεπουμπλικανικού κόμματος στην Κωνσταντινούπολη ψήφισαν συνειδητά το κουρδικό κόμμα για να περάσει το εκλογικό όριο και να εισέλθει στην Βουλή. Το αν αυτή η άτυπη συμμαχία θα εξοφληθεί σε αυτές τις δημοτικές εκλογές υπέρ του υποψηφίου του Ρεπουμπλικανικού κόμματος για τον Μητροπολιτικό δήμο της Πόλης θα το δείξει η καταμέτρηση των ψήφων το βράδυ της Κυριακής.
Αντιστοίχως μεγάλες προσδοκίες από την περίοδο των επιτηρητών στους Δήμους της Νοτιοανατολικής Τουρκίας έχει το κυβερνών κόμμα, καθώς οι διορισμένοι αυτοί δήμαρχοι με αποτελεσματική χρήση κρατικών κονδυλίων έκαναν έργα υποδομών και με την στήριξη της κυβέρνησης. Οι κάλπες θα αποκρυσταλλώσουν και τον αντίκτυπο της περιόδου αυτής στους ψηφοφόρους των περιοχών αυτών που σε μεγάλο ποσοστό είναι κουρδικής καταγωγής.
Όλη η προεκλογική εκστρατεία διεξήχθη περισσότερο σε κλίμα βουλευτικών παρά δημοτικών εκλογών. Ο Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έκανε 102 μεγάλες εκλογικές συγκεντρώσεις σε 50 μέρες.
Οι εκλογικές απαγορεύεις δημοσιεύσεων και προπαγάνδας επισήμως ξεκίνησαν από τις 18:00 το απόγευμα του Σαββάτου και θα λήξουν στις 21:00 το βράδυ της Κυριακής όπως σε κάθε εκλογική αναμέτρηση στην Τουρκία. Τα πρώτα αποτελέσματα μεταδίδονται με την άρση των απαγορεύσεων, κάτι που είθισται να αποφασίζει το Ανώτατο εκλογικό Συμβούλιο συνήθως κατά τις 19:00 το απόγευμα των εκλογών, αφού έχει ξεκινήσει η καταμέτρηση.
Με εξαίρεση τους δήμους που μπορεί να υπάρχει μάχη στήθος με στήθος, στις περισσότερες περιπτώσεις λίγο μετά τις 10 το βράδυ ξεκαθαρίζουν τα αποτελέσματα των εκλογών.
ΑΠΕ